1. Samenvatting Azure Pentest


Azure Pentest


1. Scope

De scope van de pentest richt zich op een grondige beoordeling van de beveiligingsniveaus binnen je Azure-omgeving. Hierbij wordt niet alleen gekeken naar de zichtbare elementen zoals virtuele machines of netwerkinstellingen, maar worden ook onderliggende processen, configuraties en beleidsregels geëvalueerd. Het uiteindelijke doel is om kwetsbaarheden te identificeren, de risico’s te kwantificeren en advies te geven over het mitigeren of elimineren van deze risico’s.

1.1 Identiteitsbeheer en Authenticatie

Een robuust identiteits- en toegangsbeheer vormt de ruggengraat van een veilige Azure-omgeving.

  • Gebruikersbeheer

    • Analyse van gebruikers- en groepsstructuren: Er wordt gekeken naar de opbouw van Active Directory-groepen, het toewijzen van rollen en de implementatie van het “least privilege”-principe. Bij teveel permissies of onduidelijke groepshiërarchieën kan een aanvaller makkelijker privileges escaleren.

    • Detectie van slapende accounts, ongebruikte groepen en onnodige Global Administrator-toewijzingen: Deze accounts vormen een potentieel risico wanneer zij onopgemerkt blijven bestaan.

    • Controle op gebruik van serviceaccounts: Het overmatig gebruik van serviceaccounts met brede rechten kan leiden tot ongewenste toegang tot cruciale systemen.

  • Wachtwoordbeheer

    • Naleving van wachtwoordbeleid: Controle op wachtwoordcomplexiteit, verplichte rotatie en veilige opslag, bijvoorbeeld met een wachtwoordkluis.

    • Beoordeling van Azure AD Password Protection: We kijken of het beleid effectief is en zwakke of veelgebruikte wachtwoorden blokkeert.

    • Simulaties van brute-force en wachtwoordhergebruik: Door gerichte tests wordt bekeken of de omgeving effectief bestand is tegen password spraying en credential stuffing.

  • Multi-Factor Authentication (MFA)

    • Verplichte toepassing MFA: We onderzoeken of MFA voor alle (kritieke) accounts en administratieve rollen is ingeschakeld. Hierbij wordt ook gekeken naar mogelijke aanvallen zoals MFA Fatigue en social engineering.

    • Analyse van MFA-methoden: Controle of de gebruikte authenticatiemethoden (SMS, push, biometrisch, hardwaretokens) veilig en gebruiksvriendelijk zijn.

  • Gasttoegang

    • Evaluatie van gastgebruikers en hun rechten: Gastgebruikers zijn vaak cruciaal voor samenwerking met externe partijen, maar vormen ook een risico als hun privileges te uitgebreid zijn.

    • Controleren van Azure AD External Identities-configuraties: Verkeerd geconfigureerde instellingen kunnen leiden tot escalatie van rechten en ongeautoriseerde toegang.

  • Conditional Access Policies

    • Valideren van beleidsregels: Er wordt gecontroleerd of de policies voldoen aan de beveiligingseisen op basis van risicoprofielen, geografische locatie en apparaatstatus.

    • Simulatie van bypass-pogingen: Zo wordt er getest of er zwakke plekken zijn die een aanvaller zou kunnen misbruiken.

1.2 Compute Resources

Computekracht in Azure is divers en omvat onder andere virtuele machines, containers en serverloze functies. Elk van deze componenten heeft specifieke aandachtspunten als het gaat om beveiliging.

  • Virtuele Machines (VMs)

    • Patchmanagement, configuratiebeheer en hardening: Verouderde of incorrect geconfigureerde besturingssystemen vormen een groot risico.

    • Analyse van openstaande poorten en ongebruikte netwerkinterfaces: Een slecht geconfigureerde NSG of firewallregel kan ongeautoriseerde toegang tot VMs mogelijk maken.

    • Disk Encryption en back-up: Controle op de implementatie van Azure Disk Encryption en de aanwezigheid van een waterdicht back-up- en restorebeleid.

  • Azure Kubernetes Service (AKS)

    • Clusterconfiguraties, roltoewijzingen en netwerkisolatie: Onjuist toegewezen rollen of onvoldoende segmentatie kan leiden tot escalatie of datalekken.

    • Detecteren van containerkwetsbaarheden: Middels scanning en hardeningchecks worden de images, registries en configuraties gecontroleerd.

    • RBAC en andere Kubernetes-specifieke instellingen: Misconfiguraties in RBAC en pod security policies kunnen ernstige gevolgen hebben voor de security van het gehele cluster.

  • App Services en Function Apps

    • Runtimeconfiguraties en toegangsbeheer: Fouten in configuraties kunnen leiden tot onnodig brede rechten binnen de applicatie of onveilige koppelingen met andere diensten.

    • TLS-configuraties en API-autorisatie: Verkeerde SSL/TLS-instellingen vergemakkelijken Man-in-the-Middle-aanvallen, terwijl onjuiste API-autorisatie ongeautoriseerde toegang kan veroorzaken.

    • Applicatiespecifieke kwetsbaarheden en CI/CD-integraties: Problemen in de code of in het releaseproces kunnen worden misbruikt door aanvallers als ze niet tijdig worden gedetecteerd.

1.3 Opslag en Data Security

Data vormt het hart van uw organisatie. Het waarborgen van vertrouwelijkheid, integriteit en beschikbaarheid is daarom cruciaal.

  • Beveiliging van opslagdiensten

    • Azure Blob Storage, Azure Files en Azure Disk Encryption: We beoordelen de configuratie en toegangsbeperkingen om te voorkomen dat gevoelige data publiek toegankelijk is.

    • Detecteren van openbaar toegankelijke containers: Onbeheerde of publiek toegankelijke containers kunnen ernstige datalekken veroorzaken.

  • Data encryptie

    • Klantbeheerde sleutels (BYOK): Er wordt gecontroleerd of deze effectief zijn ingericht en of sleutelrotatie correct plaatsvindt.

    • Encryptie-at-rest en encryptie-in-transit: Onvoldoende encryptieprotocollen kunnen leiden tot kwetsbaarheden bij dataoverdracht en opslag.

  • SAS-tokens en toegangsbeheer

    • Identificeren van zwakke configuraties in Shared Access Signatures: Een te brede scope of een te lange geldigheid kan ongewenst dataverlies of -diefstal faciliteren.

    • Simulatie van ongeautoriseerde toegang via verkeerd geconfigureerde tokens: Hiermee wordt nagegaan of een aanvaller ongezien data zou kunnen exfiltreren.

1.4 Netwerkbeveiliging

Een solide netwerkarchitectuur binnen Azure is onmisbaar voor een effectieve verdediging tegen externe en interne dreigingen.

  • Virtual Networks (VNet)

    • Analyse van subnetsegmentatie, routepolicies en Network Security Groups: Subnetsegmentatie is cruciaal om laterale bewegingen te beperken.

    • Detecteren van misconfiguraties: Fouten in NSG-regels of routing kunnen leiden tot ongeautoriseerd verkeer.

    • Private Link en Service Endpoints: We valideren het correct gebruik van privéverbindingen naar services, ter voorkoming van blootstelling via het publieke internet.

  • Firewall en VPN

    • Controle van Azure Firewall, Application Gateway en VPN-instellingen: Slechte configuraties of ontbrekende logging kan aanvallers onopgemerkt toegang verschaffen.

    • Beoordeling van logging en monitoring: Zonder adequate monitoring kunnen verdachte activiteiten ongezien blijven.

    • Simulatie van ARP-spoofing, MITM-aanvallen en DDoS-tests: Dit geeft inzicht in de veerkracht van het netwerk en de effectiviteit van traffic-inspectietools.

1.5 Applicaties en API’s

Applicaties en API’s vormen vaak de “voordeur” tot uw data en processen. Een gedegen beoordeling hiervan is dus onmisbaar.

  • Azure App Services

    • Identificeren van kwetsbaarheden: Denk aan zwakke authenticatie, ontoereikende beveiliging van endpoints en ongepatchte bibliotheken.

    • API Management-configuraties en toegangsrechten: Een slecht afgeschermde API is vatbaar voor injectieaanvallen, data exfiltratie en ongeautoriseerde aanroepen.

    • Testen op bekende aanvallen: SQL-injectie, XSS en CSRF komen veel voor en kunnen grote impact hebben op de beschikbaarheid en vertrouwelijkheid van de dienst.

  • Logic Apps en Function Apps

    • Inspectie van automatiseringsprocessen: Verkeerde of onduidelijke permissies kunnen “backdoor”-achtige scenario’s creëren, met risico’s op ongeoorloofde data-uitwisseling.

    • Evaluatie van inputvalidatie en data-exfiltratie: Het testen van invoercontroles is cruciaal om te voorkomen dat buitenstaanders via scripts of payloads toegang krijgen tot gevoelige data.

  • Key Vault

    • Toegangscontrolemechanismen en managed identities: Onvoldoende afscherming van de Key Vault kan leiden tot diefstal van certificaten, sleutels en geheimen.

    • Verkeerd geconfigureerde sleutelrotatie: Regelmatige sleutelrotatie is essentieel om cryptografische sterkte te behouden; fouten hierin vormen een groot risico.

1.6 Beveiligingstools en Logging

Microsoft Azure biedt een uitgebreid ecosysteem van beveiligingstools. Een effectieve inzet van deze tools verhoogt de weerbaarheid van uw omgeving aanzienlijk.

  • Azure Security Center en Microsoft Defender

    • Analyse van waarschuwingen en bedreigingsdetectie: We beoordelen hoe adequaat en tijdig deze tools dreigingen signaleren.

    • Policy compliance: Onderzoek naar de ingestelde beleidsregels en of deze correct worden gehandhaafd.

    • Effectiviteit van ingebouwde beveiligingsfuncties: Er wordt gekeken of alerts en aanbevelingen leiden tot concrete acties.

  • Logging en monitoring

    • Azure Monitor, Log Analytics en Azure Sentinel: We controleren of de logging adequaat is ingericht, en of er voldoende zicht is op kritieke activiteiten.

    • Auditlogs en monitoringdashboards: Het opsporen van verdachte activiteiten, zoals abnormale inlogpogingen en privilege-escalaties, is cruciaal voor snelle respons.


2. Rules of Engagement

Tijdens het uitvoeren van de pentest gelden strikte afspraken om de productieomgeving te beschermen, data-integriteit te waarborgen en onbedoelde downtime te voorkomen.

2.1 Toegestane technieken

  • Gebruik van kwetsbaarhedenscanners en handmatige penetratietesten: De test zal conform internationale standaarden (OWASP, NIST) worden uitgevoerd.

  • Privilege-escalatiesimulaties en netwerkverkenning: Deze technieken zijn onmisbaar om reële scenario’s na te bootsen.

  • Geautoriseerde tools (Burp Suite, Metasploit, PowerShell): Alleen vooraf afgesproken tooling wordt ingezet om een gecontroleerd testproces te garanderen.

2.2 Impactbeperking

  • Uitvoeren van tests in productieomgevingen: Dit gebeurt uitsluitend na expliciete toestemming en grondige impactbeoordeling.

  • Directe rapportage bij onbedoelde verstoringen: Bij elke indicatie van kritieke afwijkingen of incidenten wordt onmiddellijk de afgesproken contactpersoon geïnformeerd.

2.3 Incidentbeheer en escalatie

  • Meldplicht van kritieke bevindingen: Ontdekken we een kwetsbaarheid met ernstige impact, dan komt er direct een melding.

  • Duidelijke escalatieprocedures: Er zijn vaste responstijden en aanspreekpunten gedefinieerd, zodat snel kan worden gehandeld.

2.4 Juridische goedkeuring

  • Schriftelijke toestemming: Voorafgaand aan de pentest worden alle relevante partijen geïnformeerd en wordt schriftelijke instemming verkregen.

  • Voldoen aan wet- en regelgeving: We houden rekening met GDPR, andere privacywetgeving en sector- of land specifieke vereisten.


3. Testmethodologie

Een Azure Cloud Pentest vereist een gestructureerde aanpak die alle facetten van uw cloudomgeving dekt. Hieronder de kernstappen van onze werkwijze.

3.1 Reconnaissance

  • Externe inventarisatie

    • Identificeren van blootgestelde endpoints en subdomeinen: Bijvoorbeeld via DNS-lookup, OSINT en scanningtools.

    • Publieke resources: Controle of openstaande opslagcontainers, applicaties of configuratiebestanden publiek toegankelijk zijn.

    • Beoordelen van DNS-configuraties en naamresolutie: Slecht geconfigureerde DNS kan door aanvallers worden misbruikt voor phishing en spoofing.

  • Interne inventarisatie

    • Verzamelen van gegevens over rollen, rechten en netwerkconfiguraties: Inzicht in de interne opbouw is noodzakelijk om gerichte aanvallen te simuleren.

    • Opslag en runtime resources: Identificeren van databases, Function Apps, Logic Apps en hun onderlinge relaties.

3.2 Kwetsbaarheidstests

  • Identiteitsbeheer en authenticatie

    • Simuleren van brute-force aanvallen en MFA-bypass: Zo wordt getest of de bestaande beveiligingsmaatregelen volstaan.

    • Detectie van verouderde protocollen: Denk aan POP3 en IMAP of ongebruikte, maar nog actieve protocollen die kunnen worden misbruikt.

  • Compute resources

    • Analyse van misconfiguraties in VMs en containers: Patchniveau, firewallregels en rollen worden grondig tegen het licht gehouden.

    • Privilege-escalatiemogelijkheden: Onderzoek naar mechanismen die een aanvaller kunnen gebruiken om hogere rechten te verkrijgen.

  • Netwerk en applicaties

    • Testen van API’s en endpoints: Bekende aanvallen (XSS, CSRF, SQL-injectie, etc.) worden gebruikt om de weerbaarheid te toetsen.

    • Segmentatietesten: Door te controleren of subnetten correct zijn afgeschermd, wordt duidelijk in hoeverre een aanvaller zich lateraal kan bewegen.

3.3 Specifieke testen voor Azure-services

  • Azure Active Directory

    • Conditional Access Policies en PIM-configuraties: Valideren of deze correct zijn ingesteld en of auditlogs relevante gebeurtenissen vastleggen.

    • Privilege-escalatie en insider threats: We onderzoeken scenario’s waarbij (ex-)medewerkers of partners misbruik kunnen maken van hun toegang.

  • Storage Services

    • Openbaar toegankelijke opslagcontainers: We testen of zulke containers zonder authenticatie te benaderen zijn.

    • Encryptie- en replicatieconfiguraties: Beoordeling van waar data staat en hoe deze wordt beveiligd.

  • Security Center

    • Controle op waarschuwingen en aanbevelingen: Worden de juiste aanbevelingen getoond en opgevolgd?

    • Simulatie van bedreigingen: Testen of Security Center en Defender in staat zijn om aanvallen tijdig te detecteren.


4. Rapportage en Aanbevelingen

Na afronding van de pentest ontvangt u een uitgebreid rapport met bevindingen, conclusies en concrete adviezen. Dit rapport helpt u prioriteiten te stellen en direct aan de slag te gaan met de aanbevelingen.

4.1 Gedetailleerd rapport

  • Overzicht van bevindingen: Een gestructureerde lijst van alle ontdekte kwetsbaarheden, compleet met technische achtergrond en bewijs van concept (PoC) waar van toepassing.

  • Impactanalyse: Een duidelijk beeld van de potentiële schade wanneer een kwetsbaarheid wordt misbruikt, gerangschikt op basis van risico en prioriteit (bijvoorbeeld via CVSS).

  • Aanbevolen mitigerende maatregelen: Praktische suggesties om de kwetsbaarheden te verhelpen of de kans op misbruik drastisch te verkleinen.

4.2 Aanbevelingen op maat

  • IAM-beleid verbeteren: Denk aan stricte naleving van het ‘least privilege’-principe, verplicht gebruik van MFA en geavanceerde mogelijkheden zoals Conditional Access.

  • Netwerksegmentatie en beveiliging: Aanpassingen in subnetten, het finetunen van NSG’s en het correct inrichten van Azure Firewall en Application Gateway.

  • Beveiliging automatiseren: Gebruikmaken van Azure Sentinel en andere SIEM/SOAR-oplossingen voor continue monitoring en snelle incidentrespons.

4.3 Nazorg en validatie

  • Opnieuw testen en validatie van verbeteringen: Na het doorvoeren van de aanbevelingen is een validatie essentieel om de effectiviteit van de maatregelen te bevestigen.

  • Training en bewustwording: Medewerkers trainen in het herkennen van phishing, social engineering, en het correct omgaan met gevoelige data versterkt de algehele securitycultuur.


Conclusie

Een Azure Cloud Pentest omvat een diepgaande analyse van identiteitsbeheer, netwerk- en applicatiebeveiliging, data security en het gebruik van Microsofts ingebouwde securitytools. Deze aanpak biedt een volledig beeld van waar uw omgeving staat, en welke stappen u kunt zetten om de beveiliging te versterken. Door middel van een professioneel opgestelde rapportage en opvolgende validatie wordt geborgd dat de inzichten uit de pentest direct kunnen worden gebruikt om het risicoprofiel van uw organisatie te verlagen en de weerbaarheid van uw cloudinfrastructuur te optimaliseren.

Last updated